คำว่า นักษัตร (อ่านว่า นัก-สัด) เป็นปีตามปฏิทินสุริยคติไทย และชาติอื่นในเอเชียตะวันออก เช่น จีน เวียดนาม และญี่ปุ่น ที่จะมีการแบ่งรอบเวลา โดยกำหนด 12 ปี เป็น 1 รอบ เรียกว่า 12 นักษัตร และสำหรับคนไทยนั้นจะเริ่มต้นนับเป็นปีนักษัตรใหม่เมื่อถึงวันปีใหม่ไทย หรือวันสงกรานต์ ที่มาที่ไปของการใช้รูปสัตว์เป็นเครื่องหมายในแต่ละปีนั้นไม่สามารถยืนยันได้ว่าผู้ใด หรือชาติใดเป็นผู้คิดขึ้น และคิดมาตั้งแต่เมื่อใด แต่ในประเทศไทยนั้นมีหลักฐานว่า ไทยใช้ปีนักษัตรมาแล้วตั้งแต่สมัยสุโขทัย ดังข้อความที่ปรากฏในศิลาจารึกหลักที่ 1 ด้านที่ 3 บรรทัดที่ 10 ว่า “เมืองนี้หาย 1214 ศกปีมะโรง” และด้านที่ 4 บรรทัดที่ 3-4 ว่า “ชาวอูชาวของมาออก 1207 ศกปีกุน” ดังนั้นจึงปรากฏชัดเจนว่า การนับปี หรือกำหนดปีโดยมีสัตว์เป็นเครื่องหมาย 12 นักษัตรนั้น ส่วนใหญ่จะนิยมใช้กันในแถบเอเชีย เช่น ไทย ลาว กัมพูชา […]
